Papusza

Wyjątkowym zjawiskiem jest twórczość polskiej Cyganki Bronisławy Wajs, znanej jako PAPUSZA. Jej poezja, pisana w języku cygańskim i tylko tłumaczona na polski, stanowi przejaw twórczości artystycznej polskich mniejszości narodowych, a należy tu o niej wspomnieć, ponieważ jest przykładem kulturo-twórczej roli kobiet niezwykłym w jej społeczności. Ludowa poezja cygańska istniała tylko w tradycji ustnej. 

Wiersze Papuszy: kobiety-poetki, są w dziejach polskich Cyganów pierwszymi utworami literackimi, które zaistniały w formie pisanej. Papusza początkowo improwizowała swe utwory i śpiewała je z towarzyszeniem muzyki, ale ponieważ w dzieciństwie nauczyła się pisać i czytać (jako samouk, gdyż żyła w taborze cygańskim i nie chodziła do szkoły ), z czasem zaczęła zapisywać, używając polskiego alfabetu, swoje poezje tworzone w języku cygańskim. Są to wiersze liryczne, mówiące o wędrownym życiu w taborze, o związku człowieka z naturą. Jeden z dłuższych utworów opiera się na wspomnieniach z czasów wojny, gdy Cyganie skazani byli na zagładę, podobnie jak Żydzi. Talent Papuszy odkrył, jej poezję tłumaczył na polski i wydawał Jerzy Ficowski – poeta, eseista i badacz kultury Cyganów. 

Ukazały się: Pieśni Papuszy (1956), Pieśni mówione (1973), Lesie ojcze mój (1990). Stosunek rodzimej społeczności do Papuszy był ambiwalentny: wahał się między dumą z jej sławy a odrzuceniem wynikającym z poczucia obcości czy nawet oskarżeniami o zdradę tradycji, która nakazywała Cygance zawsze żyć w cieniu męża.

IB

Narodowe Czytanie

Jednym z ważniejszych wydarzeń na początku roku szkolnego jest inauguracja kolejnej edycji Narodowego Czytania. Tegoroczna odsłona odbywa się w roku 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości, stąd wyjątkowa formuła. Kulminacja akcji czytania w tym roku „Przedwiośnia” przewidziana jest na 8 IX 2018. Proponowane są także do czytania przez cały rok 44 teksty Antologii Niepodległości. 

Narodowe Czytanie to polska akcja społeczna propagująca znajomość literatury narodowej, w której obszerne fragmenty dzieł odczytywane są publicznie, również w środkach masowego przekazu; zapoczątkowana w 2012 roku. 

Akcję zapoczątkowano w 2012 z okazji 200-lecia Drugiej Wojny Polskiej i najazdu Napoleona na Rosję, podczas którego miał miejsce opisany w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza ostatni zajazd na Litwie. Akcję zorganizował prezydent Polski Bronisław Komorowski, a pomysłodawcą była Agnieszka Celeda, dyrektor Biura Kultura – wcześniej m.in. wicedyrektor TVP Kultura. Pomysłodawcy pragnęli, by literatura narodowa nie była tylko przedmiotem nauczania szkolnego, ale stała się obecna w szeroko rozumianym życiu społecznym. Publiczne czytanie „Pana Tadeusza” odbyło się 8 września 2012 w dziesiątkach miejscowości z udziałem rzesz słuchaczy. Warszawskie oficjalne czytanie epopei narodowej miało miejsce w Parku Saskim. 

W 2013 w akcji uczestniczyli już mieszkańcy ponad 700 miejscowości. Kancelaria prezydencka przygotowała specjalną pieczęć oraz plakat, autorstwa Piotra Młodożeńca. Odczytywano fragmenty dzieł Aleksandra Fredry. 

Trzecią edycję Narodowego Czytania 6 września 2014 również objął swoim patronatem prezydent Bronisław Komorowski. Odczytywano fragmenty Sienkiewiczowskiej „Trylogii”. Akcja ponownie spotkała się z olbrzymim zainteresowaniem Polaków – wydarzenie odbyło się w ponad 1500 miejscowościach. 

Czwartą edycję akcji w 2015 objęła swoim patronatem para prezydencka Andrzej Duda i Agata Kornhauser-Duda. Przygotowano specjalną krótszą adaptację „Lalki” Bolesława Prusa, by umożliwić różnym instytucjom organaizację publicznych odczytów. Kancelaria prezydencka przygotowała też okolicznościową pieczęć, plakat oraz baner. W akcji uczestniczyło ponad 1600 miejscowości. 

Piątą edycję ponownie objęła swoim patronatem para prezydencka, która wystąpiła w specjalnych spotkaniach emitowanych m.in. w telewizji. Prezydent wystosował okolicznościowy list do obywateli, zachęcający do udziału w akcji. Krytyk literacki Tomasz Burek przygotował skróconą adaptację dzieła, którą aktorzy polscy odczytywali w warszawskim Ogrodzie Saskim. Transmisję internetową z Narodowego Czytania w Ogrodzie Saskim przeprowadziło Polskie Radio. 

W szóstej edycji czytano fragmenty „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego. 

W tym roku czytanie „Przedwiośnia” w naszej szkole odbędzie się 12 września o godzinie 10.00. 

26 maja Dzień Mamy

Z tej okazji specjalne życzenia:





 

Kochana Mamo !!!

Dziękuję Ci za dar życia,

I za to, że mój widok Cię zawsze zachwyca,

Dziękuję za łzy, które ocierałaś skrycie

I za to, że tak dzielnie kroczyłaś przez życie.

Dziękuję, że zawsze we mnie wierzyłaś.

Dziękuję nawet za to, że czasem się złościłaś.

I mogę tak dziękować bardzo długo jeszcze,

Lecz wiem, że wszystkiego na tej kartce nie zmieszczę.

Więc jeszcze słowo, co ciśnie na usta się samo: Bardzo Cię kocham, Mamo !!!

24 maja mija 174 rocznica nadania pierwszej depeszy Morse’m

„What hath God wrought”(„Co uczynił Bóg") – tak brzmiała pierwsza  w historii wiadomość przesłana tego dnia telegrafem. Sentencja pochodziła z Biblii, a z gmachu sądu najwyższego w Waszyngtonie Samuel Morse wysłał ją do swojego asystenta Alfreda Vaila będącego w Baltimore. Budując telegraf, amerykański wynalazca wykorzystał zjawisko magnetyzmu. Informacja była przekazywana na przesuwającej się papierowej taśmie dzięki znakom, które później nazwano alfabetem Morse’a (choć jego opracowanie przypisuje się też Vailowi ). Morse wykorzystał rozwiązania odkryte już wcześniej przez amerykańskiego fizyka Josepha Henry’ego. Obaj wynalazcy procesowali się o prawa do pomysłu, ale wygrał Morse.

Nike z Samotraki

Ta marmurowa rzeźba, okaleczona, bo pozbawiona głowy i rąk pochodzi z okresu hellenistycznego. Jest ogromna – ma 22,4 metra wysokości, a razem ze skrzydłami 3,28 metra. Rzeźba Nike najprawdopodobniej stanowiła część pomnika w formie okrętu, który był ustawiony w zbiorniku fontanny. Umocowana na dziobie statku Nike miała sprawiać wrażenie, jakby właśnie sfruwała na pokład, symbolizując zwycięstwo Rodyjczyków w wojnie z Antiochem III, władcą monarchii Seleucydów.

W 1863 r. francuski archeolog Charles Champoiseau odnalazł ponad sto połamanych fragmentów rzeźby na wyspie Samotraka ( stąd ) nazwa. Posąg złożono po raz pierwszy w Luwrze w 1864 r., a później wielokrotnie był składany na nowo, w miarę jak odkrywano coraz to nowe elementy. 


Według hipotetycznej rekonstrukcji, prawa ręka bogini była uniesiona w górę. Nike trzymała w niej trąbę, aby obwieścić zwycięstwo. Nike reprezentuje nurt realistyczny i ekspresyjny w rzeźbie greckiej. Bogini ukazana została w locie, z szeroko rozpostartymi skrzydłami. 

Szczególnie pięknie ukształtowana została jej rozwiana szata, która sprawia wrażenie tak cienkiej, że niemal nie osłania ciała. Nike z Samotraki należy do nielicznych oryginalnych przykładów hellenistycznej rzeźby greckiej. 

Warto dodać, że rzeźba Nike niesłychanie silnie działa na wyobraźnię poetów i pisarzy, stając się inspiracją wielu utworów.

IB

Konstytucja 3 Maja

 

Oficjalnie Ustawa rządowa, pierwsza w Europie, druga w świecie (po konstytucji Stanów Zjednoczonych) ustawa zasadnicza, uchwalona w atmosferze zamachu stanu 3 V 1791 przez Sejm Czteroletni; przygotowana przez Sejm Czteroletni i w toku poufnych narad stronnictwa patriotycznego, przede wszystkim przez Stanisława Augusta Poniatowskiego, Ignacego Potockiego, Hugo Kołłątaja.

 

Ustawę z 3 maja poprzedziły 2 ustawy z tegoż roku, uznane za integralną część Konstytucji: z 24 III,
o reorganizacji sejmików, i z 18 IV, o sprawach mieszczan i ustroju miast. Konstytucja 3 maja była przełomem ustrojowym państwa. Ustanawiała Rzeczpospolitą Polską z jednym skarbem i wojskiem dla Korony i Litwy. Znosiła wolną elekcję i wprowadzała dziedziczność tronu (dla saskich Wettinów), zamiast liberum veto ustanowiono głosowanie większościowe. Nastąpił podział władz na ustawodawczą (sejm) i wykonawczą (król i Straż Praw, czyli prymas i ministrowie). 





 


Z sejmików miała zniknąć szlachta „gołota”, biedna i poddana magnatom. Do głównego aktu dołączono ustawę o miastach, nadającą mieszczanom nietykalność osobistą i majątkową oraz prawo nabywania dóbr ziemskich. Na podstawie ustawy z dnia 3 maja można było także walczyć o dalsze reformy zmierzające do budowy nowożytnego państwa i narodu. 

IB