Wieczna pamięć

Zgodnie z utrwalonym w Polsce zwyczajem dwa pierwsze dni listopada mają charakter refleksyjny i poważny.

 Jednak w liturgii Kościoła katolickiego 1 XI jest świętem radosnym, wspomnieniem tych wielu świętych, którzy zasłużyli na  zbawienie, choć ich życie upłynęło w cichości i nigdy nie zostaną oficjalnie wyniesieni na ołtarze.

 Obecnie święto to kojarzy się przede wszystkim ze zwyczajem odwiedzania cmentarzy.

 

Święci – to także ludzie

a nie  żadne gąsienice dziwaczki

(…)

potrafią żyć

 i nie dziwić się odchodzącym

potrafią umierać

i nie odchodzić …

                              ks. Jan Twardowski 

Olga Boznańska

 

„Dziewczynka z chryzantemami” to najsłynniejsze dzieło artystki, w którym definitywnie zerwała ona                            z obowiązującą w XIX wieku konwencją przedstawiania dzieci – zwykle w salonowych wnętrzach, z lalkami              i bukiecikami kwiatów, wystrojonych. 

Stworzyła niepokojący wizerunek samotnej, nieznanej dziewczynki stojącej na tle srebrnoszarej ściany                     w sukience stalowej barwy pozbawionej ozdób.

W jasnej, okolonej rudoblond włosami twarzy świecą ciemne oczy, którymi intensywnie wpatruje się w widza. W dłoniach trzyma perłowobiałe chryzantemy.

 To już nie dziecko, lecz jeszcze nie kobieta. Z obrazu emanuje przeczucie kobiecości, budząca się       świadomość i pierwsze wtajemniczenia. Subtelne gradacje szarości oraz kontrast jasnej cery i włosów z czernią oczu, nastrój smutku i tajemnicy sprawiają, iż „Dziewczynkę   z chryzantemami” uznano za arcydzieło polskiego modernizmu.

Rembrandt - Przypowieść o bogaczu

 

Tak zwana „Przypowieść o bogaczu” to młodzieńcze dzieło ukazujące dobitnie, jak wiele Rembrandt zawdzięcza sztuce Caravaggia operowania światłem. Inspirując się nim podobnie jak malarze Północy i okazując szczególne upodobanie dla scen nocnych rozgrywających się w blasku świec. Tutaj mocne światło świecy precyzyjnie oświetla starca, ukazując go w chwili, gdy ogląda ostatnią zarobioną monetę. Na tym właśnie polega umiejętność posługiwania się tego rodzaju efektem oświetlenia jako środkiem wyrazu – malarz nie wydaje osądu o zachowaniu skąpca, samo światło wydobywa niegodziwość jego postępowania. Decyzja należy do widza(stąd w wersji włoskiej podwójny tytuł dzieła), czy jest to boskie światło, czy też innego pochodzenia.