Płoną świeczek szeregi,
Płoną świeczek tysiące, powiewają płomyki
Zamyślone i drżące.
Więc płomykiem jak dłonią,
Dłonią ciepłą i jasną,
pozdrawiamy tych wszystkich,
których życie już zgasło.
(Hanna Łochocka)
Niektórzy spośród mecenasów Artemisii lubili malarstwo alegoryczne.
Malarstwo zwykle wyobrażano jako piękną kobietę. Lecz na obrazie zawsze towarzyszył tej piękności artysta (oczywiście płci męskiej) patrzący z dumą na swoje dzieło.
Gentileschi postanowiła wszystko zrobić inaczej. W jej alegorii miała pojawić się tylko jedna postać – ona, Artemisia. – Ja jestem malarką … i ja jestem Malarstwem! Po paru próbach odkryła, jak namalować samą siebie przy sztaludze. Użyła luster, dzięki którym widziała się z profilu, z pędzlem, przy płótnie. Nie chciała wyglądać zachwycająco.
Malowanie to brudne zajęcie. Jej rękawy na obrazie są podwinięte, jej włosy w nieładzie – ale co w tym złego? Mężczyźni sądzą, że jedyny rodzaj malarstwa uprawiany przez kobiety to malowanie twarzy! Artemisia zatytułowała swoje dzieło „Autoportret” jako alegoria malarstwa. I ten właśnie obraz chciał od niej kupić Karol I Stuart.
Joanna
Kuciel-Frydryszak – „Chłopki. Opowieść o naszych babkach”,
Marginesy,
Warszawa 2023
Czytając tę poruszającą, mocną, wręcz brutalną, ale znakomicie napisaną książkę, można by pomyśleć, że dotyczy bardzo dawnych czasów.
A przecież od wiejskiego znoju naszych babek nie minęło jeszcze 100 lat. Jest to książka, bez której nie sposób zrozumieć historii narodu i historii indywidualnej każdego z nas.
To
wielowarstwowy pejzaż socjologiczny i kulturowy. Pokazuje i uświadamia źródła
naszych dzisiejszych traum. Lektura obowiązkowa dla każdego.
